Categoría: Novas

Categorías
Novas

Segunda edición de ‘Ulises pasea por Lugo’

Os días 16, 17 e 18 de maio a Fundación Uxío Novoneyra celebrará en Lugo, co patrocinio do Concello de Lugo e do programa Ulysses European Odissey, a segunda edición de “Ulises pasea por Lugo” centrado na literatura gastronómica e en Ánxel Fole.

Debuxo de Jesús Otero.

Cadrando co centenario da obra central do Modernismo literario Ulysses, de James Joyce, o programa financiado pola Unión Europea “Ulysses European Odissey” puxo en marcha unha iniciativa itinerante por 18 cidades europeas nas que se interpreta cadanseu episodio do libro.

A cidade de Lugo celebrou o ano pasado a primeira edición deste programa so a lenda “Ulises pasea por Lugo” no que se levou a escena, desde un punto de vista multidisciplinar, o Capítulo VIII, Lestrigóns, baseado na comida, e que mereceu un rotundo recoñecemento por parte das persoas que asistentes.

Mercado de Abastos.
Mercado de Abastos. Foto de Adra Pallón.

Na edición deste ano, a comida volverá ser a protagonista dun festival que arrincará a mañá do 16 no Mercado de Abastos de Lugo, coa reconstrución sonora deste espazo hai un século a cargo da Fundación Legar, de Xavier Blanco e Martina Ferradáns. Seguidamente, o poeta Antom Fortes, do colectivo de Lupercais dará un brinde poético antes de dar paso ao primeiro faladoiro que terá lugar ás 17h no Vello Cárcere. Alí, a escritora María Sánchez, o gastrónomo Jorge Guitián e os produtores comprometidos co territorio, Adrián Lago (Queixos do Castelo) e Román Sánchez (Cooperativa A Carqueixa) analizarán os puntos de encontro entre literatura, gastronomía, arte e identidade.

Nese mesmo espazo, ás 18h, terá lugar o segundo faladoiro “Homenaxe Ánxel Fole: De Yunque a Historias que ninguén Cree” no que os escritores Constantino Bértolo, Branca Novoneyra e Claudio Rodríguez Fer analizarán, canda o editor Juan Soto, a figura literaria e xornalística de Ánxel Fole.

O poeta lugués Lois Pérez será o encargado de pórlle o ramo a esta xornada cun brinde poético.

Foto de Adra Pallón.
Foto de Adra Pallón.

A xornada do venres 17 terá lugar unicamente en sesión de tarde, e dará comezo ás 17:30 no Vello Cárcere, co faladoiro “Galicia e Irlanda: Do celtismo á recepción do Ulises na li na literatura actual” no que os escritores Marilar Aleixandre e Felipe Senén debullarán, canda o dramaturgo Eusebio Lázaro, a influencia do Ulises na literatura actual.

O poeta Xerardo Quintiá, de Lupercais, será o encargado do brinde poético ao remate do debate.

A banda Radio Océano poralle o albaroque a esta xornada coa celebración dun concerto no Mercado de Abastos a partir das dez da noite.

A xornada do sábado 18 comezará ás 11h no Pazo de Orbán desde onde a guía local Lidia de la Fuente (Camiños con Arte) fará unha ruta polo Lugo de Fole. Unha hora máis tarde, ás 12h, terá lugar unha lectura foleana onda a estatua do autor de Á lus do candil situada na traseira do Concello. Ás 13h, o Clube de Lectura Lugo fará unha lectura do Capítulo VIII do Ulises, Lestrigóns, no Portón do Recanto e, ao seu remate, a escritora luguesa Marica Campo recitará o seu brinde poético.

A segunda edición do “Ulises pasea por Lugo” rematará ás 20:30 no Auditorio Municipal Gustavo Freire coa peza de danza “Afectos” a cargo de Kirenia Acosta.

O programa pódese descargar aquí. 

Categorías
Novas

Uxío Novoneyra réndelle homenaxe ao Zeca

O 10 de abril de 1972 tiña lugar, nun dos pavillóns da residencia de estudantes do Burgo das Nacións en Compostela, o primeiro concerto do Zeca Afonso en Galiza no contexto dun país conmocionado polo asasinato dos obreiros Amador Rey e Daniel Niebla en Ferrol un mes antes. Vinte cinco anos máis tarde, o 8 de maio de 1997, rendíalle homenaxe a Zeca Afonso case no mesmo lugar, no Auditorio de Galicia, o poeta Uxío Novoneyra.

Como é sabido, o himno alentejano Grândola Vila Morena, interpretado polo Zeca Afonso e emitido pola Radio Renaixença o 25 de abril de 1974, foi o contrasinal acordado polo Movimento das Forzas Armadas para comezar a Revolución dos Cravos que había pórlle fin á longa ditadura salazarista en Portugal.

Dous anos máis antes, o cantautor Benedicto acompañou á guitarra ao Zeca Afonso en Santiago de Compostela, nun ateigado comedor dos pavillóns do Burgo das Nacións, nunha actuación célebre que foi incorporada á memoria sentimental de varias xeracións.

Vinte cinco anos máis tarde, en 1997, Uxío Novoneyra, nunha das súas últimas aparicións en público, recitaba no Auditorio de Galicia en homenaxe ao Zeca Afonso  o seguinte poema:

PORTA xorda cravada que o pulo sabe!
Dente puño teso a premer valeiro!
Cando volva o vento
serás ti Libertá ou somente abalar de árbores?
Rota a corda que tempera a forza do sino
un pobo enteiro rébrese no tempo
Folga Xeral contra da Historia.
Compría agouxarse en calquer ichó
mais seguín fora á xistra
velando norde estrela longa brillo atuido.
Alguén chama. Alguén agarda.
Corazón tente
sostén a gran nembranza.
1966

Categorías
Novas

Novo horario de apertura da Fundación Uxío Novoneyra

Durante o mes de marzo, a Fundación Uxío Novoneyra abrirá os sábados de 11 a 13 horas pola mañá, e de 16 a 18 horas pola tarde.

As persoas visitantes poderán coñecer, na casa do poeta en Parada, o legado persoal e artístico de  Uxío Novoneyra, as estancias e os obxectos que formaron parte da súa vida diaria, a paisaxe de montaña do Courel que trasladou aos versos n’Os eidos.

Categorías
Novas

Un cento de persoas participaron nas primeiras ‘Lecturas de coidado’ celebradas en Santiago de Compostela

A lectura como ferramenta de transformación social coas comunidades protagonizou a primeira edición do encontro celebrado o sábado 20 e o domingo 21 dexaneiro no Hospital Psiquiátrico de Conxo

Unha Visita ao Patrimonio Invisible do Hospital Psiquiátrico de Conxo guiada por Leo González (Trivium) e a performance “Cinguir o linde, romper a testa, crebar o corazón” da artista Neves Seara abriron un programa centrado na importancia da lectura como práctica de intervención coas comunidades que reuniu máis dun cento de persoas durante dúas xornadas organizadas pola Fundación Uxío Novoneyra no Psiquiátrico de Conxo.

No acto inaugural presidiu a mesa a alcaldesa de Santiago, Goretti Sanmartín, acompañada por Alfonso Varela, Director Médico da Área Sanitaria de Santiago e Barbanza, Natividad González, Deputada de Cultura da Deputación de Coruña, e a Directora da FUN, Branca novoneyra. A conferencia inaugural estivo a cargo de Belén Gopegui que, baixo o título “Esta Espera Feroz” achegou as teses do seu último libro El Murmullo, unha proposta crítica para ler a literatura de autoaxuda como xénero de ficción.

Durante a tarde celebrouse a primeira mesa de debate sobre “A Literatura, o Patrimonio e os Coidados” coa intervención do editor Quique Alvarellos sobre a identidade distintiva do barrio de Conxo como territorio literario; unha comunicación sobre as narrativas da psicose a cargo do psiquiatra e coordinador do Hospital Psiquiátrico de Conxo, Ramón Area; unha introdución as medical humanities e a medicina narrativa da pedagoga Liana Vella, e unha intervención literaria sobre o proxecto Almáciga, glosario de palabras desaparecidas do mundo agrario que escritora María Sánchez recolleu en todas as linguas do estado.

A xornada do domingo abriu cunha mesa de debate na que se presentou un repertorio de experiencias lectoras, entre elas, clubes de lectura, actividades de biblioterapia e catálogos de lecturas saudables, que foron de interese para o público asistente con numerosos docentes e bibliotecarios de bibliotecas escolares e hospitalarias, terapeutas ocupacionais e diversas persoas interesadas na lectura como práctica de fomento da capacidade creadora, capacitadora e empoderadora.
O programa pechou cun recital titulado “Poesía de Coidado” na escalinata de mármore coas intervencións dos poetas Antón Lopo, María Sánchez e Jaume Coll que foron presentados por Nieves Neira que recitaron poemas estreitamente relacionados coa temática do encontro.

Entre o público asistiron escritores/as como Xelís de Toro, Arancha Nogueira, Marga do Val, os editores de Irmá Cartoné e Paco Macías (Edicións Positivas) e docentes como Alicia López Pardo,Comba Campoi e Loli Fojón.
As Lecturas de Coidado celebráronse con apoio da convocatoria de Fomento da Lectura e as Letras Españolas, unha liña de subvencións do Ministerio de Cultura que apoiou esta única acción monográfica dentro do Plan de Fomento da Lectura 2021-2024 en Galicia durante este último ano. Despois da ampla e positiva acollida de público, o novo proxecto lector para as comunidades reforza a súa vocación anual.

Categorías
Novas

Presentación da webserie ‘Ronsel de futuro: historias soterradas’ na FUN

Logo de presentar esta serie de ficción ambientada nos distintos espazos que conforman a Rede Museística da Deputación de Lugo nos Cines Númax e en Bos Aires, a webserie documental será emitida o vindeiro venres, 16 de decembro, ás 13 horas, en Parada do Courel.

Un ronsel de futuro trata de achegar, a través do cine, toda a inmensidade dos catro museos que forman a Rede Museística Provincial de Lugo. O obxectivo fundamental do proxecto é amosar os contidos materiais e emocionais dos Museos a través dunha historia de ficción, así como documentar a nosa historia e patrimonio.

Braulio acaba de saír do cárcere logo de cumprir unha condena por facer grafites de dinosauro no patrimonio. Para poder saír de Bonxe acepta un titor, Alexandre, que cunha metodoloxía moi peculiar, faralle ver a necesidade de realizar esta webserie documental sobre a Rede Museística como parte da súa reinserción na sociedade. Co paso dos capítulos todo encaixará na cabeza de Braulio.

O Señor López, da man de Brian Rodríguez e Rubén Pérez, son os produtores deste proxecto no que participan a propia xerente da institución Encarna Lago, artistas como Mónica Alonso e persoas de relevo na sociedade luguesa, como Pilar Yáñez ou Mónica Álvarez, contando coa colaboración do Club Sénior do Museo do Mar, o Grupo de Teatro Antas de Ulla, Espazo Lupa así como o Colexio Público de Antas.

A webserie viaxou xa a diferentes localizacións da provincia de Lugo como O Cebreiro, Foz ou Samos así como os propios museos: o Pazo de Tor, Museo-Fortaleza San Paio de Narla, Museo Provincial de Lugo e Museo do Mar.

Categorías
Novas

Belén Gopegui participará nas ‘Lecturas de coidado’ que organiza a FUN

O primeiro encontro sobre a lectura como ferramenta transformadora coas comunidades celebrarase o 20 e 21 de xaneiro no Hospital Psiquiátrico de Conxo (Santiago de Compostela).

Belén Gopegui.

Desde a Fundación Uxío Novoneyra (FUN) convocamos a todas as persoas interesadas na lectura e nos coidados a participar nun encontro durante dúas xornadas no Hospital Psiquiátrico de Conxo, un lugar onde aínda ecoa aquel lema reivindicativo dos tempos finais da ditadura: “Conxo Capital da Movida Mental”. A cidade, Santiago de Compostela, o barrio, Conxo, e o seu emblemático hospital, son vizosos territorios literarios que inspiran unha conversa sen cancelas sobre a lectura, o patrimonio e os coidados para detectar cales ferramentas lectoras son máis axeitadas para coidar das comunidades vulnerábeis. Nestes intres, cando precisamos recuperar a lectura atenta para activar a diminuída capacidade crítica, debemos coidarnos con lecturas que defenden ampliación dos dereitos e as liberdades comunitarias para non retroceder neste cambio de ciclo que vivimos.

Ler polas rúas ou polos camiños, ler os clásicos e as novidades, nas bibliotecas, nas escolas, nos hospitais e ler tamén ao aire libre. Ler atentamente para curarnos, erguernos e mudar o lugar. Lemos en alto, en baixo, sós ou acompañados, lemos para outros que en ocasións non poden ler.

Coidar o modo en que lemos é o motivo destas xornadas que convocan ás persoas interesadas na lectura como unha ferramenta de resistencia. Nestes tempos de conflicto queremos pensar a lectura como experiencia de coidado contra a violencia e a censura, entón escollemos o título “Lecturas de coidado” porque rexeitamos as lecturas que nos separan ou nos enfrontan. Escollermos ler salvaxemente para mover a conciencia da comunidade.

Sábado 20 de Xaneiro
10h. Visita ao Patrimonio Invisible do Psiquiátrico de Conxo por cortesía de TRIVIUM.

11h. “Cinguir o linde, perder a testa, crebar o corazón” de Neves Seara // Intervención performática sobre un valo a piques de desaparecer.
12h Inauguración do encontro coas entidades responsables da organización e o financiamento.
12.30 Pausa-Café
13h. Conferencia: “Esta espera feroz” de Belén Gopegui.
“Quixésemos pedirlles que sobrevivir non sexa resignación, senón esta espera feroz ata que poidan vivir”, con estas palabras dirixíase en 2019 o colectivo de ficción Un pé no estribo, formado por persoas moi anciás, ás xeracións que lles seguirán. Desde que o escribiron cada vez parece máis urxente atender a aquel verso de César Vallejo: “o momento máis grave da miña vida non chegou aínda” para dicir que hoxe o momento máis grave das nosas vidas si chegou, vivimos nel, e aínda que non sempre se poida elixir o ánimo, quizá xa non nos quede tempo para o tempo da melancolía.

 

16h Mesa // “Lectura, patrimonio e coidados” con:
– Quique Alvarellos. Escritor, xornalista e editor. Director de Alvarellos Editora.
– Leo Gonzalez Pérez. Coordinador de proxectos de TRIVIUM.
– Ramón Area Carracedo. Psiquiatra. Coordinador do Hospital Psiquiátrico de Conxo.
– Liana Vella. Docente experta en Antropoloxía Teatral, Medical Humanities, Arte e Saúde
– María Sánchez. veterinaria e escritora.
Modera: Branca Novoneyra.

A cidade, o barrio e o hospital son territorios literarios. Fundándonos sobre a xeoliteratura da contorna para escoitar sobre a recuperación de narrativas inmateriais que poden mobilizan a memoria das comunidades.

Domingo 21 de Xaneiro

10h30 Mesa // “Lectura como ferramenta de intervención coas comunidades” con:

– Jesús Sueiro Justel. Médico de familia. Portavoz da Asociación Galega de Medicina Familiar e Comunitaria.

– Yolanda Sanmartín Reinoso. Bibliotecaria do complexo Hospitalario Universitario de Vigo. SERGAS-Bibliosaúde.

– Carina Moreira. Mediadora do ‘Bookpower. Biblioterapia con Mulleres en Risco de Exclusión’ co Espacio Rojo.

– Nuria García Gonzalo. Terapeuta ocupacional do Complexo Hospitalario Universitario de Ferrol.

– Carlos Martínez Uzal. Coordinador de Itínera. Voluntarios en Saúde Mental.

Modera: Liana Vella

Numerosas experiencias de dinamización lectora colocan no centro a dimensión igualitaria a través da mediación coas comunidades. Coñeceremos casos de clubes de lectura, catálogos de libros saudables, grupos de biblioterapia e outras accións participadas que median coas comunidades de usuarios en centros hospitalarios, centros culturais, cívicos ou locais asociativos. Descubriremos boas prácticas lectoras que atenden as necesidades de diversal comunidades en risco de vulnerabilidade social.

12:30 Pausa-Café.
13h. Recital poético // “Poesía de Coidado” 
María Sánchez 
Antón Lopo
Jaume Coll Mariné
Uxue Alberdi 
Eñaut Elorrieta 

Podes descargar o programa de “Lecturas de coidado” nesta ligazón.

QUERES ASISTIR AO ENCONTRO?
Escríbenos ao correo a administracion@uxionovoneyra.com cos seguintes datos: nome, enderezo, teléfono e correo electrónico antes do 15 de xaneiro 2024.

Se precisas máis información contáctanos no +34 659888709 ou escribenos ao correo administracion@uxionovoneyra.com